Alicja Barwicka
W dniach 3 - 6 marca tego roku spotkali się w Barcelonie okuliści z 40 krajów świata (wśród nich spora grupa z Polski), aby podczas II Światowego Kongresu „Kontrowersje w okulistyce” debatować nad mającymi powszechne zastosowanie najnowszymi metodami diagnostyki i leczenia chorób oczu. W ciągu ostatnich 20 lat pojawiło się wiele nowoczesnych rozwiązań w zakresie rozpoznawania uszkodzeń narządu wzroku, a w ślad za nimi nowe możliwości leczenia w szczególności dotyczące mikrochirurgii okulistycznej. Specjaliści w tej dyscyplinie medycznej rozpoczęli więc intensywne korzystanie z powyższych dobrodziejstw, zwłaszcza w najcięższych schorzeniach okulistycznych a więc jaskrze, AMD (zwyrodnienie plamki związane z wiekiem), czy retinopatii cukrzycowej. Dzisiaj już nie wyobrażamy sobie monitorowania jaskry bez skaningowej tomografii laserowej dotyczącej nerwu wzrokowego (HRT II), czy analizatora grubości włókien nerwowych siatkówki (GDx), a diagnostyka AMD nie może się obejść bez OCT (optyczna koherentna tomografia). Skutkiem uzyskania niezwykle precyzyjnych obrazów w badaniach diagnostycznych stało się zdecydowane skrócenie procesu zmierzającego do ustalenia rozpoznania a co za tym idzie do wcześniejszego rozpoczęcia odpowiednio ukierunkowanego leczenia. Jak każde nowości, tak i przedstawione wyżej rozwiązania mają swoją indywidualną drogę rozwoju. Najpierw wszyscy się nimi wyłącznie zachwycają, a następnie zaczynają się zastanawiać, czy rzeczywiście w każdej sytuacji korzystanie z nich jest niezbędne. W medycynie, która w ostatnich dziesięcioleciach może poszczycić się ogromnym rozwojem nauk klinicznych, pojawiających się aktualnie wątpliwości i kontrowersji jest już na tyle dużo, że takim debatom poświęca się całe konferencje i kongresy. Okulistyka, której rozwój od około 20 lat jest wręcz rewolucyjny omawia kontrowersje wokół najnowszych metod diagnostyki i leczenia nie tylko na krajowych, ale i na światowych spotkaniach. Nikt nie ma już wątpliwości, że wraz z opracowaniem dalszych nowoczesnych rozwiązań, potrzeba omówienia tej drugiej, kontrowersyjnej strony zagadnienia staje się oczywista. Między innymi dlatego za rok w Berlinie odbędzie się III Światowy Kongres „Kontrowersje w okulistyce”. Na naszym rodzimym okulistycznym podwórku także ma miejsce dyskusja nad powyższym problemem, a ostatnia konferencja poświęcona okulistycznym kontrowersjom farmakologii i chirurgii odbyła się w listopadzie 2010 roku we Wrocławiu. Zasada takich spotkań jest dość prosta, chociaż dla organizatorów wiążąca się z dużymi wyzwaniami. Należy bowiem zgromadzić w jednym miejscu i czasie zwolenników i oponentów danej metody diagnostycznej lub leczniczej. Podczas obrad obie strony prezentują swoje punkty widzenia opierając się na osobistych doświadczeniach oraz na aktualnych doniesieniach z piśmiennictwa. Zdarza się, że zarówno zwolennik, jak i prezentujący pogląd odmienny opierają się na tych samych doniesieniach naukowych! Uczestnicy spotkań mają więc „jak na talerzu” podane argumenty „za i przeciw”. Trzeba dodać, że przecież każdy ze słuchaczy takich wystąpień ma jakieś osobiste doświadczenia i wiążące się z nimi przemyślenia, czasem też szereg wątpliwości. Na tym polega wartość takich spotkań. Uczestnicy mają nie tylko szansę poznania zagadnienia z różnych stron, ale także utwierdzenia się we własnych poglądach, lub też przekonania się do pójścia inną drogą z pożytkiem dla siebie i swoich pacjentów. Jest nieraz bardzo trudno po zaledwie kilkuletnim stosowaniu poznać wszystkie wady i zalety nowej metody diagnostycznej, czy terapeutycznej, ale im bardziej się nad tym zastanawiamy i bardziej daną metodę udoskonalamy modyfikując między innymi wskazania i przeciwwskazania do jej stosowania, tym więcej skorzysta na tym w przyszłości potencjalny pacjent.
