Alicja
Barwicka
Kiedy
mówimy o komputerach mamy na myśli nie tylko sprzęt na własnym biurku. Twórcy
tego epokowego wynalazku nie sądzili chyba sami, że znajdzie on zastosowanie w
każdej dziedzinie życia od kasy fiskalnej w przydomowym sklepiku, po urządzenia
do badań kosmosu. W medycynie bardzo szybko doceniono potencjalne możliwości
skomputeryzowania sprzętu diagnostycznego i leczniczego. W zakresie chorób oczu
jednym z pierwszych urządzeń diagnostycznych, które wyposażono w odpowiednie komputerowe
oprogramowanie były perymetry, czyli urządzenia służące ocenie zmian w polu
widzenia. Waga takiego badania jest wręcz ogromna, bo może rozstrzygnąć wiele
diagnostycznych zagadek i odpowiednio ukierunkować proces terapeutyczny. I tak
niekwestionowana jest przydatność np. w jaskrze, gdzie bez okresowego badania
pola widzenia nie byłaby możliwa ocena nie tylko bieżącego stanu klinicznego,
ale w szczególności stopnia progresji zmian.
Układ
wzrokowy w swojej części pozagałkowej zapoczątkowanej przez nerw wzrokowy jest
długi, mocno skomplikowany i najeżony wieloma przeszkodami Trzeba pamiętać, że
okulistycznym objawom miejscowym mogą też towarzyszyć symptomy chorobowe ze
strony rożnych narządów i układów, zwłaszcza te o charakterze neurologicznym, jednak
przynajmniej w części przypadków o postawieniu właściwego rozpoznania decydują
właśnie charakterystyczne ubytki w polu widzenia. Wynik badania perymetrycznego
pokazuje nie tylko konkretne zmiany w polu widzenia, ale odnosi się do
uśrednionej według wieku, rasy i płci normy opartej na tysiącach innych badań
stanowiących swoisty punkt odniesienia.
Zasadą
jest, że jeśli ubytki w polu widzenia mają charakter jednostronny, to są
wynikiem uszkodzenia siatkówki i (lub) nerwu wzrokowego w odcinku przed
skrzyżowaniem nerwów wzrokowych, które z kolei jest szczególnie istotną lokalizacją
dla procesu chorobowego mogącego mieć wpływ na powstanie konkretnych i bardzo charakterystycznych
zmian wykrywanych właśnie w badaniu perymetrycznym. Proces chorobowy w
zakresie nerwu wzrokowego i pozostałych struktur układu wzrokowego raczej nie
może pozostać niezauważalny i dość szybko manifestuje się konkretnymi objawami.
Nie wolno ich bagatelizować, bo kiedy zaburzeniom widzenia towarzyszą bóle
głowy, zaburzenia równowagi, czucia, mowy czy słuchu, utrata siły w kończynach
i szereg innych niepokojących nas dolegliwości nie wolno czekać na rozwój
wydarzeń i ewentualną samoistną poprawę. Trzeba odwiedzić lekarza pierwszego
kontaktu, bo to on dokona pierwszej fazy oceny diagnostycznej. To jemu należy
zostawić decyzję, czy sprawa jest błaha, czy też wymaga dalszej diagnostyki, a
może wręcz pilnej interwencji.
Pomimo
dużej pomocy diagnostycznej jaką niesie komputerowe badanie pola widzenia,
życzmy sobie wszyscy by przynajmniej tam, gdzie to jest możliwe z badania perymetrycznego
i innych nawet najbardziej nowoczesnych
i wyposażonych w doskonałe oprogramowanie komputerowe narzędzi diagnostycznych
nie trzeba było korzystać.
