Alicja Barwicka
Sporą część życia spędzamy w pracy i bywa, że warunki tego środowiska
mają negatywny wpływ na stan naszego zdrowia. Jeśli czynniki szkodliwe działają
dzień po dniu na tkanki i narządy, to trzeba się liczyć z ich uszkodzeniem.
Chociaż warunki pracy są pod względem bezpieczeństwa zdrowia monitorowane, a zdecydowana większość
pracodawców stara się zapewnić pracownikom niezbędną ochronę przed
niekorzystnym działaniem warunków występujących w środowisku pracy, to przewlekłość
narażenia na ich występowanie może skutkować powstaniem specyficznej grupy
chorób o charakterze „zawodowym”.
Choroby zawodowe, to bardzo konkretna grupa schorzeń, które jak każde
inne wymagają właściwej diagnostyki i leczenia, ale mają też swoje specyficzne
uwarunkowania prawne. Ponieważ formalno – prawne uznanie choroby za zawodową
generuje możliwość ubiegania się o świadczenie wynikające z ubezpieczenia
społecznego, to warunki i tryb wydania decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej
zostały ściśle określone w stosownych przepisach prawa (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie
chorób zawodowych, stanowiące akt wykonawczy do ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r kodeks pracy z późn zm), przy czym
aktualnie obowiązujący wykaz chorób
zawodowych stanowi załącznik do w/w rozporządzenia. Jeśli lekarz okulista wydający opinię dla
lekarza orzekającego w zakresie medycyny pracy
uważa, że stan kliniczny wskazuje na istnienie choroby zawodowej może
podejrzenie takiej choroby zgłosić właściwemu inspektorowi sanitarnemu. Forma
zgłoszenia jest oczywiście sformalizowana i wymaga zastosowania odpowiedniego
formularza. Trzeba jednak pamiętać że choroba zawodowa musi:
·
być
wymieniona w w/w wykazie chorób zawodowych,
·
występowanie
objawów choroby uzasadniające ustalenie rozpoznania medycznego musi być udokumentowane na przestrzeni czasu, który (zgodnie z w/w wykazem) upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej także, pomimo
wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym,
·
prowadzona
na (określonej w w/w wykazie)
przestrzeni czasu dokumentacja medyczna musi stanowić dowód, że powyższe
narażenie miało charakter istotny, a więc nie np. wystąpienie objawów dwa razy
w ciągu roku.
Aktualnie
obowiązujący wykaz chorób zawodowych uwzględnia jedynie kilka jednostek
chorobowych odnoszących się do narządu wzroku. Okres, w którym wystąpienie
udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby
zawodowej, nawet jeśli wcześniej zostanie zakończona praca w narażeniu
zawodowym jest bardzo zróżnicowany i może wynosić nawet do 10 lat jak w
przypadku zaćmy popromiennej. Proces orzeczniczy uwzględnia zawsze
udokumentowany czas występowania objawów, ale też bierze pod uwagę szereg
innych informacji jak chociażby jedynie przemijające ograniczenie funkcji, czy
też fakt, że nawet uciążliwe stanowisko pracy nie zawsze jest stanowiskiem
szkodliwym. Dbajmy więc we własnym interesie o swoje zdrowie również tam, gdzie
nieraz przez dziesiątki lat pojawiamy się każdego dnia, by zarobić na własne i
rodziny potrzeby. Niech te zarobione pieniądze nie będą musiały służyć leczeniu
chorób zawodowych!
