Alicja Barwicka
Urazy mechaniczne samej
gałki ocznej zależnie od
lokalizacji i rozległości mogą mieć bardzo różne następstwa. Większość
urazów tępych o niewielkiej sile działania nie powoduje obniżenia funkcji
wzrokowych. Należą tu drobne erozje rogówki, nieraz także spojówki gałkowej.
Chociaż przebiegają z silnym miejscowym bólem (odsłonięcie w rogówce
zakończeń nerwów czuciowych) i światłowstrętem będącym konsekwencją
podrażnienia bólowego, dobrze poddają się leczeniu i najczęściej nie
pozostawiają istotnych następstw. Przy większej sile urazu może dojść do wylewu
krwi do komory przedniej. Przyczyna tkwi przede wszystkim w nagłym
wzroście wewnątrzgałkowego ciśnienia hydrostatycznego oraz w przerwaniu
ciągłości tęczówki lub ciała rzęskowego. Jeśli krwi jest mało i obserwuje
się jedynie rozproszone krwinki w cieczy wodnistej wraz z niewielkim
poziomem na dnie komory, leczenie powinno dać dobry efekt, bez następstw.
Gorzej jeśli krwi w komorze przedniej jest dużo więcej, Świadczy to nie
tylko o znacznie cięższej kontuzji, możliwym uszkodzeniu śródbłonka
rogówki, ale i o ewentualnym rozdarciu albo zablokowaniu struktur
kąta przesączania ze wszystkimi tego późnymi następstwami z jaskrą wtórną
na czele. Nagłe silne urazy gałki ocznej (np. korkiem od szampana) poza wylewem
krwi do komory przedniej i urazem rogówki powodują często trwałe
uszkodzenia, takie jak pourazowe porażenie lub pęknięcie zwieracza źrenicy czy
oderwanie tęczówki od nasady. W następstwie źrenica ulega poszerzeniu lub
zniekształceniu, co nie tylko daje konkretne pogorszenie widzenia, ale
i defekt kosmetyczny. Podczas trwania urazu, tj. w bardzo krótkim
przedziale czasowym na gałkę działa tak duża siła, że barwnik z tylnego
listka tęczówki zostaje wyparty i osadzony okrężnie na przedniej torebce
soczewki. Jeszcze innym następstwem silnego
tępego urazu gałki ocznej może być uszkodzenie soczewki w postaci
powstania zaćmy pourazowej albo podwichnięcia, zwichnięcia i przemieszczenia
soczewki do komory przedniej lub do szklistki. To rodzaj ciężkich uszkodzeń
związanych z gwałtownym wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego (soczewka
przemieszczona do komory przedniej) lub z powstaniem zmian
proliferacyjnych i odwarstwieniem siatkówki (soczewka przemieszczona do
komory ciała szklistego). Jednym z najczęstszych następstw tępych urazów
gałki ocznej są wylewy krwi do komory ciała szklistego oraz odwarstwienie
siatkówki. W wyniku działania sił podczas urazu podstawa ciała szklistego
silnie pociąga siatkówkę, powodując w niej linijne pęknięcie. Pourazowy
wylew krwi często na tyle skutecznie utrudnia ocenę struktur dna oka, iż
odwarstwiona tkanka zostaje uwidoczniona dopiero w obrazie USG. Ale to niestety nie koniec możliwości urazowych uszkodzeń gałki ocznej. Cdn...